THÁNH ANRÊ NGUYỄN KIM THÔNG (Trùm họ tử đạo 1790-1855)

Tại Gò Thị, Quy nhơn, Bình Định 

Năm một ngàn bảy trăm chín mươi (1790) 

Xuân Phương, Tuy Phước, quê người 

Anrê Thông đã chào đời tại đây 

Trong xứ đạo từng ngày học hỏi 

Hấp vào hồn lời nói câu kinh 

Giỏi giang có đức có tình 

Khôi ngô tuấn tú thông minh hơn người 

Được học hành giúp đời, giúp đạo 

Giúp cả lương lẫn giáo tiến thăng 

Luôn luôn lấy sự công bằng 

Là đường sự thật nói năng nhẹ nhàng

Rất đạo hạnh cả làng thương mến 

Đâu cần cậu tìm đến giúp ngay 

Sau làm xã trưởng nơi này 

Luôn làm gương sáng tháng ngày thiết tha 

Tiếng lành thời đồn xa khắp chốn 

Như cuộc đời khôn lớn hơn lên 

Công ơn cha mẹ đáp đền

Giữ gìn gia thất vững bền đạo tiên 

Chín người con ngoan hiền khôn lớn 

Người thứ tám theo tiếng phúc ơn 

Đẹp như nốt nhạc cung đờn 

Trở thành Linh Mục thành nhơn giúp đời. 

Cô gái út tuyệt vời thánh thiện 

Chọn dòng Mến Thánh Giá dâng Cha 

Đẹp thay Thánh Giá nở hoa 

Dù trong gian khó hoan ca giúp đời 

Anrê Thông lắm người kính mến 

Tấm gương lành như nến tỏa ra 

Mọi người bầu cử ông ra 

Làm ông tiên chỉ, vừa là chánh trương 

Giữa đang thời nhiễu nhương cấm đạo 

Cụ giúp đỡ dẫn đường dáo dân 

Cùng bao đạo Trưởng xa gần 

Đức Cha Thầy Cả cũng cần nhờ ông 

Một hôm bỗng đám đông ụp tới 

Bắt giam ông là bởi lá đơn 

Có thằng cháu loại vô ơn 

Viết đơn lên tỉnh oán hờn tố ông 

Quan quân về cùm gông súng ống 

Đời là thế cũng không lạ gì 

Quân kia đánh đập lôi đi 

Giê su xưa cũng có gì sai đâu 

Vì tình nghĩa nặng sâu đời đạo 

Nên Ngài bị đánh đập khảo tra 

Vác cây thập tự hầu tòa 

Đem ra phỉ nhổ như là tội nhân 

An rê trông nhiều lần cũng thế 

Chúng nhạo cười khinh dể điệu đi 

Cứ lời Chúa dạy thực thi 

Quyết không chối đạo từ khi biết Ngài 

Bao nhiêu lần công khai đối đáp 

Muốn được tha phải đạp chân qua 

Bước qua Thánh Gía được tha 

Nhưng ông nhất quyết tôi thà đầu rơi 

Dù có chết một đời theo chúa 

Ba tháng tù lệnh của vua ra 

Đày đi biệt xứ thật xa 

Cùm gông mang nặng thật là thảm thương 

Người linh mục giữa đường gặp gỡ 

Ban phép lành nức nở trong tim (*1) 

Linh Mục Thư vội kiếm tìm 

Gặp không dám nói chỉ im lặng nhìn 

Anrê Thông đức tin sâu sắc 

Trong đau khổ vẫn chắc như đinh 

Lặng thầm trong những lời kinh 

Dâng lên cao ngất tâm tình hiến dâng 

Thần lương thêm sức nâng hồn dậy 

Cất bước tàn hơi cậy nương Ngài 

Vượt qua khổ giá chông gai 

Can vê đồi dốc hai vai nát nhừ 

Đến Sài Gòn thân như thập tự 

Nhưng niềm tin vẫn giữ vững vàng 

Cho dù còn chút hơi tàn 

Không hề than thở phàn nàn một câu 

Linh mục Được, xức dầu cầu nguyện 

Quan ban cho tự nguyện ở đây 

Nhưng Ông từ chối việc nầy 

Nhất tâm quyết bước theo Thầy Giê su 

Đến Mỹ Tho cho dù có chết 

An rê Thông sẽ chết ở đây 

Bước chân hoàn tất nơi nầy 

Đến nơi Gò Bắc xác gầy trút hơi 

Gương sống thánh giữa đời sáng láng 

Truyền lại đời xứng đáng soi gương 

Trên hàng hiển Thánh Thiên Đường 

An rê Thông mãi thơm hương ngàn đời 

Rằm tháng bảy khắp nơi kính nhớ (15.07) 

An rê Thông nhắc nhở cháu con 

Đạo ngay trung tín sắt son 

Vững lòng yêu Chúa giữ tròn Quê Hương. 

Thanh Sơn 15.07.2012 

Thánh Anrê Nguyễn Kim Thông, sinh vào cuối thời Tây Sơn, năm 1790, tại Gò Thị (Bình Ðịnh). Ðời sống đạo hạnh, rất kính mến Ðức Mẹ, và có học thức, nên ngài được bầu làm trùm họ, sau lại được cử làm trùm cả Bình Ðịnh. Ngài là một phụ tá đắc lực cho hàng giáo sĩ trong việc truyền bá Phúc Âm. 

- Dưới cơn bách đạo của vua Tự Ðức, vì sự tố giác của một đứa cháu nội hoang đàng, ngài bị bắt và bị tống giam. Các quan đã hết lời dụ dỗ ngài quá khóa, nhưng thất bại trước đức tin sắt đá, nên sau ba tháng giam giữ, ngài bị phát lưu vào Mỹ Tho. 

(*1) linh Mục Nguyễn Kim Thư là người con thứ tám của Ngài, đang lúc vua Tự Đức cấm đạo gắt gao nên phải lẩn trốn. Nhưng nghe tin Cha mình là cụ Anrê Nguyễn Kim Thông bị đày vào Mỹ Tho nên tìm cách cải trang đứng đón đường và đã gặp được Cha mình, nhưng hai cha con không dám nói lớn chỉ âm thầm giải tội và ban phét lành cho cha của mình rồi lại chia tay.

Vào đến Sài Gòn Ngài đượi LM. Được tới xức dầu và khuyên ở lại đây nếu ngài muốn, nhưng An rê Thông vẫn quyết định đi cho trọn con đường thập tự. Vài ngày sau đó tiếp tục đi xuống Mỹ Tho.

Vì đường xá xa xôi, lại thêm tuổi già sức yếu và bị mang gông xiềng nặng nề tử Bình Định bước đi, ngài từ trần khi vừa tới Mỹ Tho ngày 15/7/1855, thọ 65 tuổi. 

Ðức Thánh Cha Piô X đã tôn phong ngài lên bậc Chân Phước ngày 02/5/1909. 

Ðức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã tôn phong Hiển Thánh ngày 19/6/1988. 

TS. 15.07.2012

Posted in: Thơ các Thánh